Ben je een EU-burger en wil je meer dan drie maanden werken in België?

Als je meer dan 3 maanden in België komt werken moet de volgende stappen zetten:

• Je meldt je binnen de 3 maanden na aankomst in België aan bij de gemeente.
• Je bewijst dat je een Zwitser, een Unie- of EER burger bent (best via paspoort of identiteitskaart).
• De gemeente moet je diezelfde dag een ‘bijlage 19 (NL – FR)- Verklaring van inschrijving’ afleveren en je inschrijven in het wachtregister op het door jou verklaarde adres.
• De gemeente kruist op de bijlage 19 de reden aan van je verblijf: bv als werknemer (Doe dit enkel als je al een ondertekend contract hebt van je werkgever), als zelfstandige (Doe dit enkel als je al de nodige document hebt om je zelfstandige activiteit te bewijzen), als werkzoekende, als student, als economisch niet actiever burger met eigen bestaansmiddelen, …

Let op: Nadat je de bijlage 19 is aangemaakt zal de gemeente vragen aan de wijkagent om te controleren of je echt woont op het adres dat je hebt opgegeven. Enkel als de wijkagent kan bevestigen dat je echt woont op je verblijfsadres wordt je ingeschreven in het vreemdelingenregister. Om het werk van de wijkagent te vergemakkelijken en voor een snelle inschrijving, is het erg belangrijk om je volledige naam duidelijk bij je deurbel en op je brievenbus te noteren.

Let op: Vanaf dat je de ‘bijlage 19 – verklaring van inschrijving’ is aangemaakt heb je 3 maanden tijd om de bewijsstukken binnen te brengen. Welke bewijsstukken hangt af van de reden die je opgaf voor je verblijf in België. Als je deze bewijsstukken al hebt mag je die natuurlijk op het moment van je aanvraag van een bijlage 19 afgeven.

Welke bewijsstukken moet je laten zien?

Wat als je na drie maanden niet de nodige bewijzen hebt?

Als je de nodig bewijzen niet hebt binnengebracht bij de gemeente dan zal de gemeente jou een bijlage 20 (NL – FR) beslissing tot weigering van verblijf van meer dan drie maanden’ geven. Met dit document heb je nog één maand extra tijd om alle bewijzen te verzamelen. Je zal dus in praktijk 4 maanden de tijd gehad hebben om te bewijzen dat je voldeed aan de verblijfsvoorwaarden.

Lukt dit echter niet dan zal je opnieuw een bijlage 20 krijgen maar ditmaal met een bevel om het grondgebied te verlaten. Je moet België dus verlaten maar kan steeds terugkomen en deze procedure opnieuw opstarten. Je kunt hier natuurlijk tegen in beroep gaan en dan moet je het land niet verlaten. Je krijgt tijdens je beroep een bijlage 35. Als je net nadat de vier maanden verstreken zijn je bewijzen voorlegt kan het zijn dat de gemeente je een bijlage 19 geeft dan moet je het land niet verlaten.

Wat als je de nodige bewijzen hebt binnen de vier maanden?

Als je wel op tijd de nodige bewijzen indient bij de gemeente  (= binnen de eerste 4 maanden nadat je bijlage 19 werd gemaakt) zal de gemeente na een positieve controle van deze bewijsstukken je een bijlage 8 ‘verklaring van inschrijving’ geven of een elektronische E-kaart. Deze documenten geven je dezelfde rechten. Je ontvangt de bijlage 8 of elektronische E-kaart ten laatste 6 maanden na de datum van het indienen van je bewijsstukken vermeld op je bijlage 19. Deze E-kaart is 5 jaar geldig en wordt op simpel verzoek hernieuwd. Je bent nu met alles in orde.

Ben je een EU-burger en wil je minder dan drie maanden werken in België?

Als je minder dan 3 maanden in België komt werken moet de volgende stappen zetten:

• Je meldt je binnen de 10 werkdagen na binnenkomst in België aan bij de gemeente voor een “aankomstverklaring”.
• Je bewijst dat je een Zwitser, unie of EER burger bent (best via paspoort of identiteitskaart).
• Je neemt een pasfoto en je adres in België mee
• De gemeente overhandigt je een bijlage 3ter (NL – FR) melding van aanwezigheid. Hierop staat ook je verblijfsadres vermeld.
• Er komt geen woonstcontrole door de wijkagent.
• Je wordt niet ingeschreven in het rijksregister

Telkens je opnieuw naar België komt werken voor maximaal drie maanden moet je deze stappen zetten.

Je hoeft dit niet zelf te doen als je verblijft in een logeer gelegenheid die onderworpen is aan de wetgeving betreffende de controle op reizigers. (Bijvoorbeeld: hotel, pension, …) Ook als je in een ziekenhuis of gevangenis verblijft ben je niet verplicht dit te doen.

Als je je niet meldt binnen de 10 werkdagen kun je een boete van €200 krijgen. Dit gebeurt tot nu toe niet in de praktijk.

Kan een werkgever me al aanwerven als mijn verblijf nog niet in orde is?

Ja.

Om je arbeidscontract te registreren moet je werkgever je inschrijven bij de sociale zekerheid. Dit moet normaal met je nationaal nummer. Als je verblijf nog niet in orde is zal je nog geen nationaal nummer hebben. Je werkgever kan dan een bis-nummer aanvragen bij belgianIDpro. Eenmaal hij dit nummer heeft ontvangen kan hij je inschrijven bij de sociale zekerheid en kan je beginnen met werken.

Let op!: Je verblijf is dan nog niet in orde je moet je dan nog steeds gaan inschrijven bij de gemeente zoals hierboven beschreven. Je werkgever is in orde en kan niet bestraft worden al je je verblijf niet in orde zou brengen. Zelf ben je wel strafbaar al wordt dit momenteel niet streng opgevolgd.

Als ik stop met werken kan ik dan mijn verblijfskaart verliezen?

Ja, de eerste 5 jaar kan je verblijfskaart E ingetrokken worden indien je niet meer aan je verblijfsvoorwaarden voldoet. Als je dus niet meer werkt of niet langer zelfstandige bent.

Als je minder dan 5 jaar in België verblijft met een verblijfskaart E en je langer dan 3 maanden beroep doet op het OCMW of andere sociale steun dan ben je ten laste van de sociale zekerheid. Dienst Vreemdelingenzaken kan dan beslissen om je verblijfsrecht in te trekken.

Als je je werk verliest en je moet beroep doen op het OCMW om rond te komen dan kan dit maximaal drie maanden probleemloos. 

Doe je toch langer dan drie maanden beroep op OCMW steun dan zal vanaf de vierde maand Dienst Vreemdelingenzaken worden geïnformeerd en die kan dan beslissen om je verblijf in te trekken maar dit is niet automatisch. Als Dienst Vreemdelingen Zaken beslist om te onderzoeken of je nog aan de verblijfsvoorwaarden voldoet dan zal je worden geïnformeerd en kan je je verdedigen.

Je hebt even genoten van OCMW steun maar vond je een nieuwe job. Dan kun je eventueel beslissen om de ontvangen steun (deels) terug te betalen. Dit om te vermijden dat bij het hernieuwen van je verblijfsrecht problemen zouden ontstaan.  Dit is echter niet verplicht.

Heb je je verblijfsrecht verloren maar vind je toch nieuw werk? Dan kun je opnieuw een verblijf aanvragen voor meer dan drie maanden zoals hierboven uitgelegd.

Let op: in sommige situaties kan je toch je verblijf behouden:

• Indien je tijdelijk arbeidsongeschikt ben wegens ziekte of ongeval

OF

• indien je meer dan 1 jaar hebt gewerkt en nadien onvrijwillig werkloos wordt (je moet je wel inschrijven bij een arbeidsbemiddelingsdienst (VDAB, Actiris, Forem).
• Indien je minder dan 1 jaar hebt gewerkt (tijdelijk contract of onvrijwillig werkloos) zal je nog 6 maanden je werknemersstatuut behouden. Je moet je wel inschrijven bij een arbeidsbemiddelingsdienst (VDAB, Actiris, Forem).
• Indien je start met een beroepsopleiding. (geen verband vereist met de voorafgaande beroepsactiviteiten, tenzij bij vrijwillige werkloosheid)

Kan ik werken als grensarbeider?

Ja

Een grensarbeider is iemand die woont in één van de buurlanden van België (Nederland, Frankrijk, Duitsland en het Groothertogdom Luxemburg) maar die komt werken in België voor een Belgische werkgever.

Je hebt geen arbeidskaart of arbeidsvergunning arbeidskaart nodig. Je zal natuurlijk wel een geldig verblijf in één van de buurlanden moeten kunnen voorleggen of bekomen.

Je moet je aanwezigheid in België melden aan de gemeente in België waar je gaat werken. Dit doe je door naar de gemeente te gaan waar je gaat werken met een pasfoto, je identiteitsdocumenten en je arbeidscontract waarin vermeld staat dat je in België komt werken als grensarbeider. De gemeente zal je dan onmiddellijk het nodig document (een bijlage 15) meegeven.

Woon je in een buurland van België maar werk je in België en beslis je om te verhuizen naar België? Dan moet je de procedure volgen die hierboven is weergegeven onder het thema “Ben je een EU-burger en wil je meer dan drie maanden werken in België?” Je zal je moeten inschrijven in de gemeente in België waar je gaat wonen. Je zal bij je inschrijving naast andere documenten ook je arbeidscontract  moeten voorleggen.

Meer informatie over grensarbeid vind je hier voor Nederland, Duitsland en Groothertogdom Luxemburg.